Zelfrijdende auto is handen aan het stuur

In mei viel de eerste dode door een ongeluk met een zelfrijdende auto. De bestuurder van de Tesla S botste tegen een vrachtwagen aan. De auto was ingesteld op de automatische piloot en schatte een trailer in als een verkeersbord. Tesla maakte dit pas afgelopen week bekend. Dat werpt vragen op. Want hoe veilig is de zelfrijdende auto eigenlijk? Goedkoopsteautoverzekering.net zocht het voor u uit.

Met de komst van de zelfrijdende auto, werd voor de automobilist een rooskleurige toekomst voorspeld. Niet alleen zou de bestuurder minder hoeven te doen, ook zouden er minder lange files zijn en minder ongelukken gebeuren. De automatische piloot, die ingebouwd is in onder meer de Google-auto’s en de Tesla, moet zo netjes rijden dat het verkeer vlekkeloos verloopt. De directeur van Volvo beweerde op hun website zelfs dat de zelfrijdende auto tot 0 ongelukken in 2020 zou moeten leiden. Toch valt de haalbaarheid hiervan te betwisten.

Directeur Chris Urmson gaf via een post op Backchannel.nl al toe dat de zelfrijdende auto’s van Google tussen 2009 en 2015 betrokken waren bij elf ongelukken. Hij probeerde dit te nuanceren door te stellen dat het ging om kleine incidenten, die niet altijd veroorzaakt waren door Google’s vervoersmiddelen. Daarentegen blijkt hieruit dat de zelfrijdende auto ook niet onoverwinnelijk is.

Dat dit wel zou moeten kunnen, is gebaseerd op de volgende redenatie. 90 procent van de ongelukken wordt veroorzaakt door fouten van de bestuurder. Zo bleek in een onderzoek van Autonomous Research. In Nederland ontstonden in 2015 621 ongelukken op de snelweg, meldde het CBS. Dit was negen procent meer dan in 2014. Personenauto’s waren voor 224 van die ongelukken verantwoordelijk. Deze ongelukken zouden voorkomen worden door het inzetten van de veiligere zelfrijdende auto’s.

Maar het kan ook fout gaan. Als één van de sensoren een verkeerde inschatting maakt, blijft het noodzaak om zelf in te grijpen. Voor de autobestuurder is het daarentegen lastig in te schatten, wanneer achterover gezakt kan worden en wanneer de bestuurder moet handelen. Dat bleek wel bij het dodelijke ongeluk met de Tesla van afgelopen maand.

Bij de Tesla moet dan ook in gedachten worden gehouden dat dit type slechts gedeeltelijk zelfrijdend is. De Tesla kan bijvoorbeeld zelf van rijbaan wisselen, maar de bestuurder moet hiervoor wel opdracht geven. Daarnaast benadrukte CEO Elon Musk bij de lancering van de Tesla S, dat de handen aan het stuur moeten worden gehouden. Omdat de verantwoordelijkheid nog steeds bij de bestuurder ligt.

Of dit zo blijft, is de vraag. Gepleit wordt onder meer voor een autoverzekering waarbij de premie betaald wordt door een systeem. Bijvoorbeeld een bedrijf dat leaseauto’s regelt voor zijn werknemers. Een individu is namelijk moeilijk aansprakelijk te stellen, als het automatische systeem van een zelfrijdende auto faalt.

Hoe dit er uiteindelijk uit komt te zien, blijft nog gissen. Want zelfs als de technologie het punt bereikt waarop een zelfrijdende auto nauwelijks schade kan lijden, loopt de wetgeving nog achter. In het Verdrag van Wenen uit 1968 staat vermeld dat de bestuurder een motorvoertuig in zijn macht moet hebben en in staat moet zijn om alle vereiste handelingen te verrichten. Dit geldt ten allen tijden. Op die manier blijft de bestuurder altijd verantwoordelijk.  

Minister Schultz van Haegen is bij haar Europese collega’s aan het lobbyen om deze wetgeving te veranderen. Zij wil de zelfrijdende auto stimuleren en ziet Nederland graag als voorloper in deze markt. De Universiteit van Wageningen is dan ook al jaren bezig met het creëren van zelfrijdende auto’s. Sinds zaterdag rijd de WePod rond. Een zelfrijdende taxi, die passagiers moet vervoeren van het station in Ede naar de campus. De producenten hebben de WePod nog wel gewoon verzekerd. Want een ongeluk is tot nu toe nog niet uit te sluiten.